Omdlenie

Zalecenia

• Unikaj sytuacji oraz czynników wywołujących omdlenia (tj. odwodnienia organizmu, wysokich temperatur, przebywania w zatłoczonych pomieszczeniach, ciasnego kołnierzyka, szybkiego zmieniania pozycji leżącej na stojącą).

• W przypadku wystąpienia objawów zwiastujących omdlenie przybierz pozycję leżącą/siedzącą lub zastosuj inne metody, jak: napinanie mięśni kończyn dolnych i brzucha, krzyżowanie nóg, rozciąganie przedramion.

• Przyjmuj min. 2,5 litrów płynów/dobę.

• Wykonuj 45-60 minut dziennie wysiłku fizycznego o umiarkowanej intensywności (rower, szybki marsz, basen, nordic walking).

• W razie utraty przytomności w pozycji leżącej/podczas wysiłku fizycznego lub wystąpienia objawów zwiastujących, takich jak: ból w klatce piersiowej, duszność, kołatanie serca bądź braku jakichkolwiek objawów zwiastujących omdlenie - pilny powrót na SOR

1. Omdlenie (syncope) - przejściowa utrata przytomności wynikająca ze zmniejszonej perfuzji mózgu

   • Przerwany przepływ mózgowy na 6-8 sek

   • Zmniejszenie o min 20% ilości dostarczanego tlenu do mózgu

2. Cechy charakterystyczne

1. • Nagły początek

   • Krótki czas trwania (<20 sek)

   • Ustępuje samoistnie z całkowitym powrotem przytomności

3. Przemijająca utrata przytomności (tranbsient loss of consciousness - TLOC)

1. • Utrata przytomności z utartą świadomości, charakteryzuje się niepamięcią okresu nieprzytomności, nieprawidłową kontrolą motoryczną, nieprawidłową reakcją na bodźce i krótkim czasem trwania

   • Przyczyny

     • Omdlenie: (hipotensja ortostatyczna, omdlenie odruchowe, omdlenie kardiogenne)

     • Drgawki padaczkowe

     • Psychogenna przemijająca utrata przytomności np. drgawki niepadaczkowe

     • Mieszana grupa rzadkich przyczyn (TIA, krwawienie podpajęczynówkowe)

4. Stan przedomdleniowy (presyncope) - bezpośrednio przed omdleniem

1. • Objawy prodromalne: zawroty głowy, zwiększona potliwość, uczucie gorąca, nudności, ból brzucha, zaburzenia widzenia

   • Gdy objawy trwają bardzo krótko lub w ogóle nie występują -> podejrzewamy kardiogenne tło

5. Klasyfikacja omdleń

• Odruchowe

Najczęściej, zazwyczaj osoby młode, bez organicznej choroby serca

• Odruch wazowagalny:

  • Omdlenie ortostatyczne (w pozycji stojącej)

  • Omdlenie emocjonalne (np. w stanach bólowych, widok krwi)

• Omdlenie sytuacyjne wynikające z pobudzenia nerwu błędnego (mechanizm kardiodepresyjny):

  • Bradykardia i spadek rzutu serca

  • Mikcja, defekacja, kaszel, kichanie, gra na instrumencie dętym, po wysiłku fizycznym

• Nadwrażliwość zatoki szyjnej

• Omdlenie wynikające z małego stężenia adenozyny

• Postać nieklastyczna - nietypowe objawy, brak czynnika wywołującego

• Wynikające z hipotensji ortostatycznej

Hipotensja ortostatyczna - zmniejszenie wartości ciśnienia skurczowego >20mmHg (lub <90mmHg) i ciśnienia rozkurczowego >10mmHg w trakcie 3-krotnej próby pionizacji

• Przyczyna polekowa - leki moczopędne, rozszerzające naczynia

• Zmniejszenie objętości wewnątrznaczyniowej (krwawienia, biegunki lub wymioty)

• Postać ostra (brady-/tachyarytmie, zawał serca, sepsa, odwodnienie, przełom nadnerczowy, stosowanie leków m.in. alfa-adrenolityków, diuretyków, B-blokerów, bromokryptyny, TLPD, leków narkotycznych i uspokajających)

• Postać przewlekła (powikłane nadciśnienia tętniczego, nadwrażliwość baroreceptorów, niewydolność autonomicznego układu nerwowego)

  • Postać pierwotna np. w chorobie Parkinsona

  • Postać wtórna np. w cukrzycy, amyloidozie, przewlekłej chorobie nerek, uszkodzeniu rdzenia kręgowego

  • Kardiogenne

• • • W przebiegu arytmii (brady-/tachyarytmie)

    • Wynikające z choroby organicznej serca prowadzącej do spadku rzutu

      • Zwężenie zastawki aortalnej

      • OZW

      • Kardiomiopatia przerostowa

      • Guzy wewnątrzsercowe np. śluzak

      • Choroby osierdzia

      • Wrodzone anomalie w funkcjonowaniu i budowie zastawek

      • Zatorowość płucna

      • Ostre rozwarstwienie aorty

      • Nadciśnienie płucne