Ostre zapalenie zatok

Zalecenia

• samoleczenie – płukanie nosa 0,9% roztworem NaCl, stosowanie dostępnych bez recepty leków działających objawowo (→niżej)

• wizyta w POZ – w razie utrzymywania się objawów >10 dni lub ich nasilenia po 5 dniach

• wizyta u laryngologa – gdy nie ma poprawy po 10 dniach antybiotykoterapii, a także w razie ≥3 epizodów bakteryjnego OZZP w ciągu roku. 

• pilne wizyta w SOR– w razie objawów alarmowych: obrzęk/zaczerwienienie tkanek oczodołu, przemieszczenie gałki ocznej, podwójne widzenie, zaburzona ruchomość gałki ocznej, pogorszenie ostrości wzroku, silny ból głowy, obrzęk tkanek miękkich w okolicy czołowej, objawy sepsy, objawy oponowe, ogniskowe objawy neurologiczne, objawy jednostronne, obfite krwawienie z nosa, powstawanie strupów w nosie, kakosmia.

• paracetamol i NSLPZ – objawowo w razie gorączki i dolegliwości bólowych (nie zmniejszają nasilenia ani nie skracają czasu trwania OZZP)

• leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa np. Pronasal, Metmin 1–2 dawki do każdego nozdrza 1 lub 2×dz.

Leczenie OZZP

• Nie nadużywaj antybiotyków (większość zakażeń jest wywoływana przez wirusy lub zmiany flory bakteryjnej).

• Leczenie niefarmakologiczne: płukanie nosa 0,9% roztworem NaCl (nie wykazano korzyści ze stosowania m.in. inhalacji pary wodnej).

• Leczenie farmakologiczne:

  • • paracetamol i NSLPZ – objawowo w razie gorączki i dolegliwości bólowych (nie zmniejszają nasilenia ani nie skracają czasu trwania OZZP)\

    • leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa – stosuj krótkotrwale w celu poprawy drożności nosa; zasady stosowania →rozdz. 17.3

    • preparaty cynku (>75 mg/d w ciągu pierwszych 24 h), witamina C i leki ziołowe (np. eukaliptol, ale ich skuteczność jest wątpliwa)

    • preparaty złożone zawierające lek przeciwhistaminowy, lek obkurczający naczynia błony śluzowej nosa oraz paracetamol lub NSLPZ – łagodzą objawy OZZP.

• Nie stosuj GKS donosowych ani antybiotyków.

Leczenie powirusowego OZZP

• Leczenie farmakologiczne: GKS donosowe (m.in. budezonid, flutykazon, beklometazon, mometazon; 1–2 dawki do każdego nozdrza 1 lub 2 × dz.; →rozdz. 17.3).

• Nie stosuj GKS doustnych ani antybiotyków.

Leczenie bakteryjnego OZZP

• Leczenie farmakologiczne: amoksycylina p.o. 1,5–2 g co 12 h przez 10 dni; 

• W razie braku poprawy po 48–72 h, nawrotu ZZP lub OZZP w przebiegu PZZP możesz zastosować amoksycylinę (1,5–2 g) z kwasem klawulanowym przez 10 dni. 

• U chorych uczulonych na penicyliny: w przypadku przebytej reakcji opóźnionej →cefuroksym p.o. 500 mg 2 × dz. przez 10 dni, 

• w przypadku natychmiastowej reakcji nadwrażliwości na antybiotyki β-laktamowe → klarytromycyna p.o. 250–500 mg 2 × dz. przez 10 dni, moksyfloksacyna p.o. 400 mg 1 × dz. przez 5–10 dni albo lewofloksacyna p.o. 500 mg 1 × dz. przez 5–10 dni. 

• Powikłane OZZP z reguły wymaga antybiotykoterapii i.v. w warunkach szpitalnych.